Najbardziej zindywidualizowana pozycja w piłce nożnej

 Bramkarz  - najbardziej zindywidualizowana pozycja w piłce nożnej Bramkarz - najbardziej zindywidualizowana pozycja w piłce nożnej

Tomasz Kaczmarski

Bramkarz  to niewątpliwie najbardziej zindywidualizowana pozycja w piłce nożnej. Spośród pozostałych zawodników wyróżnia się już na pierwszy rzut oka. Inny strój i możliwość dotykania piłki ręką w określonym polu gry. Ale to nie jedyne różnice.

Bramkarz uczy się poza elementami gry w piłkę nożną również gry typowo bramkarskiej: techniki, ustawienia, właściwego reagowania w określonych sytuacjach oraz innej specyfiki zadań boiskowych. Ponieważ jest ostatnim strażnikiem twierdzy zwanej bramką jego gra niesie za sobą dużą odpowiedzialność i konsekwencje dla całego zespołu. To dodatkowa presja, z którą musi sobie radzić przez cały mecz, tak aby w sposób jak najbardziej efektywny wypełnić swoje zadania.

Dlatego jest to pozycja, na której w szczególności należałoby zwrócić uwagę na aspekt pracy nad elementami psychiki.

Bramkarz jako członek drużyny podlega tym samym mechanizmom psychologicznym co inni zawodnicy: presja błędu, wyniku i otoczenia oraz związane z tym reakcje stresowe.

Do tego dojdzie większe poczucie odpowiedzialności i konsekwencji ewentualnych błędów oraz inna specyfika gry.

Myslę, że właśnie w tym aspekcie należy szukać klucza do pracy nad aspektami psychiki.

Ze stresem wiąże się określone pobudzenie nerwowe. Zbyt wysokie pobudzenie powoduje napięcie mięśni, częste rozproszenie na czynniki zewnętrzne oraz natłok myśli. To wszystko powoduje, że w efekcie Bramkarz może mieć problemy z podejmowaniem właściwych decyzji oraz spóźnione reakcje.

O ile zawodnik z pola w trakcie trwania gry może obniżyć napięcie poprzez bieganie, ciągłe skupienie na zadaniach i reagowaniu na pojawiające się sytuacje, o tyle Bramkarz jest pozycją dużo bardziej statyczną. Momenty dłuższego przestoju w trakcie, których koledzy z drużyny koncentrują się na rozgrywaniu piłki i atakowaniu bramki przeciwnika, sprzyjają pojawianiu się nowych myśli czy też przekierowaniu uwagi na to co dzieje się poza boiskiem, są to momenty rozproszenia, które wytrącają Bramkarza z rytmu gry. Do tego brak wysiłku fizycznego, który obniża natężenie stresu, może spowodować utrzymanie a nawet zwiększenie w trakcie gry napięcia w mięśniach.

Dlatego często najlepsze mecze w najlepszym stanie psychofizycznym Bramkarze rozgrywaja kiedy mają dużo interwencji i dzięki temu mogą utrzymać aktywność i skupienie na grze.

Jednak przewaga drużyny przeciwnej nie jest zależna i jest raczej poza kontrolą samego Bramkarza. Dlatego raczej należy pracowac nad tym aby cały czas aktywizować się w trakcie meczu. Podtrzymywać optymalny stan psychofizyczny, budowany w trakcie przygotowania bezpośredniego do meczu. Odpowiednio reagować w dłuższych momentach braku bezpośrednich interwencji.

Utrzymania koncentracji na wysokim poziomie oraz kontrola przepływu myśli i umiejętność mobilizowania organizmu, w takich sytuacjach.

Jest to ciągła praca Bramkarza nad rozwojem własnym, wglądem w siebie, świadomościa sygnałów wysyłanych przez umysł i ciało, tak aby potrafić jak najlepiej zarządzać sobą w trakcie meczów i treningów.

Tym właśnie zajmuje się Psychologia Sportu i Trening Mentalny, którego celem nadrzędnym jest zwiększenie efektywności pracy i gry zawodnika.

Pamietajmy, że mecze stanowią tylko około 10-15 % procent czasu poświęcanego przez zawodnika na rozwój umiejętności. Jednocześnie wszystko co robi zawodnik przez pozostałe  85-90 % czasu służy temu aby jak najlepiej przygotowac się i wykorzystać nabyte umiejętności w trakcie meczu.

Dlatego tak ważne jest aby tak samo jak umiejętności techniczne oraz motoryczne, zawodnik w procesie treningowym rozwijał również umiejętności psychologiczne, które tworząc z pozostałymi spójność, będą mialy wpływ na efekty gry Bramkarza w trakcie meczów.




O autorze:
Tomasz Kaczmarski (zobacz biogram autora)